ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ένα από τα πιο λαμπρά νέα νομικά μυαλά της χώρας στο Ενοχικό Δίκαιο (που και αυτόν τον χαίρεται η ξενιτιά, αφού τα πανεπιστήμιά μας έχουν πληθώρα άριστων νομικών και είπαμε να κάνουμε εξαγωγές....), ο δικηγόρος Τρικάλων και λέκτορας του Αστικού Δικαίου Σ.Κ. μου έκανε την τιμή να στείλει κάποιες παρατηρήσεις στην προηγούμενη δημοσίευση με τίτλο “ ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΩ ΟΤΑΝ ΥΠΟΓΡΑΦΩ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΙΣΘΩΣΗΣ;”. Οι παρατηρήσεις του κινούνται στη σωστή κατεύθυνση και είναι η αφορμή για το παρόν σημερινό διορθωτικό σημείωμα. Γίνεται δε αυτό αφενός για μα μην παρασυρθεί κανείς αναγνώστης της στήλης και υποψήφιος ενοικιαστής σε λανθασμένες κινήσεις που άθελά μου τον ώθησα να κάνει αφετέρου δε γιατί η Θέμις ως αυστηρή και ιδιαίτερα δύστροπη θεότητα-Δικαιοσύνη δεν ανέχεται λάθη από τους λειτουργούς της.

Επί της ουσίας:

-Στο σημείο 6 του πρώτου σημειώματος αναφορικά με την διετή διάρκεια της μίσθωσης που αναγράφεται στο ιδιωτικό συμφωνητικό ο Σ.Κ. παρατηρεί ορθά πως με βάση την παράγραφο 1 του άρθρου 2 του νόμου 1703/1987ο ενοικιαστής έχει το δικαίωμα να κρατήσει το σπίτι που νοικιάζει το λιγότερο 3 χρόνια άσχετα με το χρονικό διάστημα που συμφωνήθηκε στο ιδιωτικό συμφωνητικό. Η δυνατότητα αυτή παρέχει στον ενοικιαστή δικαίωμα παραμονής στην οικία για ένα χρονικό διάστημα ικανοποιητικό χωρίς καμία άλλη πέραν του ενοικίου επιβάρυνσή του, ενώ παράλληλα διατηρεί την δυνατότητα -αν το επιθυμεί- να αποχωρήσει και στο μικρότερο χρονικό διάστημα της σύμβασης. Η εμμονή μου στην υπογραφή νέου ιδιωτικού συμφωνητικού για την κάλυψη και του χρονικού διαστήματος της εκ του νόμου παράτασης έχει ως δικαιολογητική της βάση μία -ίσως και λίγο τυπικιστική- μέριμνα για την πληρέστερη κατοχύρωση του καλόπιστου μέρους. Εξηγούμαι με ένα παράδειγμα: ο Α φοιτητής μένει ικανοποιημένος με το μίσθιο που το παραχώρησε ο ιδιοκτήτης Β, αλλά αυτό έχει κάποια μικρά ελαττώματα. Επιθυμεί την επιδιόρθωσή τους με έξοδα με έξοδα που ιδιοκτήτη (όπως έχει δικαίωμα). Επιπλέον, δε λόγω κρίσης θα ήθελε να μειωθεί και το μίσθωμα που ως τώρα καταβάλλει. Ενόψει της νέας φοιτητικής χρονιάς θέτει τα ζητήματα αυτά στον Β και ο τελευταίος συμφωνεί προφορικά, δίνουν τα χέρια και ο Α ευτυχισμένος γυρνά πίσω. Όταν όμως έρχεται η ώρα να καταβάλλει το ενοίκιο ο Β αρνείται ακόμα και ότι έγινε η ανωτέρω συζήτηση, ζητά το αρχικό ποσό του μισθώματος και δεν αναλαμβάνει καμία επιδιόρθωση. Τι θα κάνει ο Α που δεν υπέγραψε συμφωνητικό; Θα σηκωθεί να φύγει; Τα μαθήματα έχουν αρχίσει και δεν μπορεί να διακόψει το διάβασμά του για να αναζητήσει νέο σπίτι. Θα υποταχθεί στη μοίρα του και θα συνεχίσει μία ασύμφορη μίσθωση; Η οικονομική του κατάσταση δεν το επιτρέπει. Θα ζητήσει δικαστική δικαίωση; Μα αυτή θα αργήσει και είναι σφόδρα πιθανό ο Α να ηττηθεί αν προσέλθει στο δικαστήριο χωρίς έγγραφο αποδεικτικό μέσο. Αν αντίθετα ο Α είχε αξιώσει έγγραφη παράταση της μίσθωσης τότε είτε θα είχε συναντήσει την άρνηση του Β εξαρχής και θα μπορούσε να αποφασίσει αν θα φύγει ή όχι είτε αν ο Β αρχικά υπέγραφε και μετά αρνιόταν το πάνω χέρι θα το είχε ο Α, θα μπορούσε να καταβάλλει το συμφωνηθέν μικρότερο μίσθωμα και κάθε αξίωση του Β στα δικαστήρια θα καταρρίπτονταν ευχερώς.

-Στο σημείο 7 ο Σ. Κ. επισημαίνει πως το τέλος χαρτοσήμου έχει πλέον καταργηθεί για τη μίσθωση κατοικίας. Η παρατήρησή του είναι ορθή και ο γράφων έσφαλλε, για αυτό ζητά συγνώμη εκ των προτέρων για τυχόν παρεξηγήσεις που μπορεί να προκάλεσε.

-Στο σημείο 10 ο Σ.Κ. αναφέρει πως η πρακτική συνηθίζει την καταβολή 2 ενοικίων ως εγγύηση κατά την υπογραφή του συμφωνητικού και πως αυτά χρησιμεύουν ουσιαστικά ως κάλυψη του ιδιοκτήτη έναντι του κινδύνου κάποιας φθοράς κλπ του μισθίου από τον ενοικιαστή. Η πρακτική αυτή κρατούσε πράγματι στην χώρα μας πριν το ξέσπασμα της κρίσης. Αντίθετα με την επίταση των οικονομικών δυσκολιών, τον περιορισμένο αριθμό φοιτητών που έρχονται ειδικά σε επαρχιακές πόλεις, την υπερπροσφορά ακινήτων και την αύξηση της φορολογίας τους η κυρίαρχη μέριμνα του ιδιοκτήτη πλέον είναι να μην μένει το ακίνητο ξενοίκιαστο. Η εγγύηση έχει στην πράξη μειωθεί στο ένα μίσθωμα και αυτό μάλιστα παρέχεται πρωτίστως ως μία επιπλέον διαβεβαίωση πως το σπίτι τελικά θα νοικιαστεί και ο μισθωτής δεν θα υπαναχωρήσει.

Κλείνοντας την ιδιαίτερα χρήσιμη αυτή παρένθεση θα ήθελα ξανά να ευχαριστήσω τον αγαπητό Σ. Κ. για την διάθεση του πολύτιμου χρόνου του για τις τόσο καίριες και ουσιώδεις αυτές παρατηρήσεις. Και δεύτερον να τονίσω πως η προοπτική του διαλόγου επί των θεμάτων που το “Ημερολόγιο Σκέψεων” πραγματεύεται είναι μία από τις κύριες ιδέες που οδήγησαν στη γέννησή του. Για αυτό όποιος αναγνώστης έχει κάποια άποψη -σύμφωνη καλά, αντίθετη ακόμα καλύτερα!- με κάποιο άρθρο δεν έχει παρά να την εκφράσει. Δεσμεύομαι πως θα τύχει προσοχής και αιτιολογημένης απάντησης.